Pracownikowi, która ma staż pracy co najmniej 6 miesięcy, przysługuje po urlopie macierzyńskim (i ewentualnie rodzicielskim) prawo do skorzystania z urlopu wychowawczego (art. 186 §1 kodeksu pracy). Do tego okresu 6 miesięcy stażu zalicza się również okresy poprzedniego zatrudnienia, a nie jedynie zatrudnienie obecne. Sam urlop wychowawczy z kolei przysługuje w wymiarze 36 miesięcy, przy czym co do zasady jeden miesiąc powinien wykorzystać drugi rodzic dziecka. Może się jednak zdarzyć sytuacja, w której pracownica, korzystająca aktualnie z urlopu wychowawczego, urodzi po raz kolejny. Co w takiej sytuacji się dzieje? Czy urlop wychowawczy zostaje przerwany? Czy ma ona prawo do zasiłku macierzyńskiego po porodzie w czasie urlopu wychowawczego?
Kolejny poród w czasie urlopu wychowawczego
Jeśli pracownica urodzi dziecko w czasie korzystania z urlopu wychowawczego po poprzednim porodzie, to ten urlop wychowawczy nie zostaje przerwany czy zawieszony – pracownica nadal z niego korzysta, przy czym po urodzeniu kolejnego dziecka nabywa prawo do zasiłku macierzyńskiego. Zasiłek macierzyński po porodzie na wychowawczym przysługuje od dnia porodu. To ważne – zasiłek macierzyński przysługuje od dnia porodu, a nie od dnia po zakończeniu urlopu wychowawczego. To prawo do zasiłku macierzyńskiego w czasie przebywania na urlopie wychowawczym powstaje z dniem urodzenia dziecka i jest kontynuowane przez okres, za jaki pracownica miałaby prawo do urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego.
Może się zdarzyć taka sytuacja, w której przebywająca na urlopie wychowawczym pracownica urodzi kolejne dziecko, rozpocznie korzystanie z zasiłku macierzyńskiego, a w tym czasie urlop wychowawczy zakończy się (może on trwać do 36 miesięcy, ze wskazanymi na początku artykułu ograniczeniami, ale co do zasady nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 6 roku życia – art. 186 §2 kodeksu pracy). W tej sytuacji po zakończeniu urlopu wychowawczego kontynuuje ona korzystanie z urlopu macierzyńskiego (czy rodzicielskiego), który pomniejsza się o część, za którą pracownica pobierała zasiłek macierzyński po porodzie w czasie urlopu wychowawczego. Przykładowo, jeśli pracownica miała korzystać z urlopu wychowawczego do 15 września 2019, ale w dniu 13 sierpnia 2019 urodziła kolejne dziecko, to od dnia 13 sierpnia 2019 ona nadal korzysta z urlopu wychowawczego, ale nabywa prawo do zasiłku macierzyńskiego, a od 16 września rozpoczyna urlop macierzyński, który należy pomniejszyć o okres od 13 sierpnia 2019 do 15 września 2019. Potem oczywiście może ona korzystać z urlopu rodzicielskiego.
Należy pamiętać – jeśli w czasie urlopu wychowawczego pracownica rodzi kolejne dziecko, to nie zawiesza się tego urlopu wychowawczego ani go nie przerywa – ona nie rozpoczyna z dniem porodu urlopu macierzyńskiego, ale nadal kontynuuje wychowawczy. Natomiast z dniem porodu rozpoczyna korzystanie z zasiłku macierzyńskiego. Nie może ona bowiem korzystać z dwóch uprawnień rodzicielskich jednocześnie – zarówno z urlopu wychowawczego, jak i urlopu macierzyńskiego. Może ona oczywiście za zgodą pracodawcy ten urlop wychowawczy w każdym czasie przerwać, a następnie rozpocząć korzystanie z urlopu macierzyńskiego, ale w praktyce nie ma to sensu, skoro ona za czas od dnia porodu i tak nabywa prawo do zasiłku macierzyńskiego.
Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (zwanej potocznie ustawą zasiłkową), pracownica, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo okresie urlopu wychowawczego urodziła dziecko, nabywa prawo do zasiłku macierzyńskiego. W ekstremalnym przypadku pracownica, która urodzi w czasie urlopu wychowawczego, wykorzysta zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, (który niejako zamyka się w urlopie wychowawczym), a następnie kontynuuje korzystanie z urlopu wychowawczego.