Zatrudnienie w trakcie roku a urlop wypoczynkowy

Stosownie do przepisu art. 154 §1 kodeksu pracy za cały rok kalendarzowy przysługuje pracownikowi 20 albo 26 dni urlopu wypoczynkowego. Ten wyższy wymiar 26 dni urlopu przysługuje pracownikowi, który ma za sobą staż pracy co najmniej 10 lat wraz okresami zaliczalnymi, np. ukończoną szkołą, legalną pracą za granicą, pracą w gospodarstwie rolnym rodziców itp. Należy jednak pamiętać, że te wymiary 20 i 26 dni należą się za cały rok. Jeśli pracownik nie przepracuje pełnego roku, ten wymiar urlopu ulega proporcjonalnemu obniżeniu. Do tego jeszcze niektóre okresy, jak np. okres urlopu bezpłatnego czy wychowawczego pomniejszają je proporcjonalnie. Może się też zdarzyć sytuacja, w której pracownik w trakcie roku zmienia pracę, a do zawarcia nowej umowy u kolejnego pracodawcy dochodzi po trwającej ponad miesiąc przerwie. Wówczas też ten należny wymiar urlopu należy pracownikowi proporcjonalnie obniżyć. Zatrudnienie w trakcie roku a urlop wypoczynkowy – o tym w niniejszym artykule.

Zatrudnienie w trakcie roku a urlop wypoczynkowy

Do tego jeszcze należy oczywiście uwzględnić fakt, że pracownik może zostać zatrudniony na niepełnym etacie. Jak więc wygląda w praktyce zawarcie umowy o pracę a urlop wypoczynkowy? Ustalając prawo pracownika, zatrudnionego w trakcie roku do określonego wymiaru urlopu wypoczynkowego, należnego za Przede wszystkim zwrócić należy uwagę na wymiar czasu pracy. Jeśli pracownik zostaje zatrudniony na pełnym etacie, to wymiar należnego mu urlopu wypoczynkowego ustalamy w oparciu o „pulę wyjściową”, czyli o te 20 albo 26 dni urlopu wypoczynkowego. Jeśli zostaje on w trakcie roku zatrudniony na mniej niż pełnym etacie, to wymiar należnego urlopu ustala się proporcjonalnie do wymiaru etatu, a więc pracownik zatrudniony na pół etatu ma prawo do 10 albo 13 dni urlopu wypoczynkowego za rok, pracownik na 3/4 etatu ma prawo do 3/4 z 20, czyli 15 dni urlopu wypoczynkowego albo 3/4 z 26, czyli 19, a po zaokrągleniu do pełnego dnia w górę do 20 dni urlopu (zgodnie z art. 154 §2 kodeksu pracy wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, biorąc za podstawę wymiar urlopu 20 albo 26 dni; niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia).

Zatrudnienie w trakcie roku a urlop wypoczynkowy – ten urlop trzeba ustalić proporcjonalnie do okresu od dnia zatrudnienia pracownika do końca roku kalendarzowego albo do dnia, do jakiego została zawarta umowa (jeśli jest to umowa np. na okres próbny albo czas określony). Przykładowo, pracownik zostaje zatrudniony na pełnym etacie w dniu 1 sierpnia 2019 roku. Nie jest to jego pierwsza praca w życiu, a umowa jest umową na czas określony i przewiduje zatrudnienie do końca następnego roku 2020. Pracownik ten ma staż pracy wynoszący 6 lat wraz z okresami zaliczalnymi. Oznacza to, że za rok 2019 będzie mu przysługiwał urlop w wymiarze 5/12 z 20, czyli po zaokrągleniu 9 dni. Z kolei od 1 stycznia 2020 roku pracownik ten nabywa prawo już do pełnej puli należnej, czyli do 20 dni urlopu wypoczynkowego (art. 153 §2 kodeksu pracy – prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym).

Podobnie, gdyby ten pracownik został zatrudniony np. na okres próbny od 1 sierpnia do 31 października, to nie naliczamy mu wówczas urlopu proporcjonalnie do końca roku, ale proporcjonalnie do okresu zatrudnienia. A zatem nabędzie on prawo do 3/12 z 20 czyli do 5 dni urlopu. Oczywiście, jeśli po zakończeniu tego zatrudnienia na okres próbny zostanie z nim zawarta kolejna umowa, pracownik będzie mieć prawo do nowo naliczonego urlopu.

Podobnie w przypadku zatrudnienia w trakcie roku na niepełnym etacie – urlop wypoczynkowy nalicza się proporcjonalnie dwa razy – najpierw należy w stosunku do wymiaru etatu wymiar urlopu za cały rok, a potem wymiar urlopu należny od dnia zatrudnienia do końca roku albo do dnia w tym roku, do którego umowa została zawarta. Pokażmy to na przykładzie.

Pracownik został zatrudniony na 1/4 etatu w dniu 1 kwietnia 2020. Ma on staż pracy 12 lat, co oznacza, że za cały rok kalendarzowy ma on prawo do 26 dni urlopu za rok. A skoro to 1/4 etatu, to za rok kalendarzowy przysługuje mu 1/4 z 26 = 6,5, czyli po zaokrągleniu 7 dni urlopu. Jednocześnie został on zatrudniony z dniem 1 kwietnia 2020, a więc do końca roku przysługuje mu urlop wypoczynkowy w wymiarze 9/12 z 7 = 5,25, a po zaokrągleniu 6 dni.

Należy pamiętać o jednej rzeczy. Dzień urlopu przeliczeniowo to zawsze 8 godzin.  Jeśli pracownik zostaje zatrudniony na niepełnym etacie, np. na 1/4 etatu, to jego dzień urlopu nadal wynosi 8 godzin. A skoro pracownik z powyższego przykładu nabywa prawo do 6 dni urlopu, to daje mu to do wykorzystania 6 * 8 = 48 godzin urlopu. To ważne, bo przecież pracownik na 1/4 etatu nie musi koniecznie pracować po 2 godziny dziennie. Równie dobrze on może pracować poniedziałek i wtorek po 4 godziny, środę 2, a czwartek i piątek mieć wolne. Jedynie udzielając urlopu wypoczynkowego należy pamiętać, że udziela się go w takim wymiarze godzinowym, jaki pracownik ma zaplanowany do przepracowania danego dnia.

Może się zdarzyć sytuacja, w której pracownik zostanie zatrudniony w trakcie roku kalendarzowego, pracodawca naliczy mu wymiar urlopu proporcjonalnie do końca roku, pracownik wykorzysta ten urlop, a następnie rozwiąże stosunek pracy. Przykładowo: pracownik został zatrudniony na pełnym etacie w dniu 1 marca 2020 – umowa na czas określony do 28 lutego 2021 roku. Ze względu na staż pracy ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 dni, a ponieważ został zatrudniony w trakcie roku, jego urlop za ten rok wyniesie 10/12 z 20, czyli po zaokrągleniu 17 dni. Pracownik te 17 dni wykorzystał już do czerwca, po czym w lipcu rozwiązał umowę o pracę za porozumieniem stron. Te 17 dni wykorzystanego urlopu pracodawca wykaże w świadectwie pracy. Gdyby pracownik ten od sierpnia czy innego miesiąca zatrudnił się u nowego pracodawcy, to ten nowy pracodawca w oparciu o świadectwo pracy będzie wiedział, ile urlopu wypoczynkowego na ten rok pracownik już wykorzystał.

Może się wówczas okazać, że kolejne zatrudnienie w trakcie roku kalendarzowego nie pozwoli pracownikowi na skorzystanie z urlopu – urlop należny za dany rok pracownik już po prostu wykorzystał u poprzedniego pracodawcy.

Zmiana pracodawcy – zatrudnienie w trakcie roku a urlop wypoczynkowy

Może się zdarzyć sytuacja, w której pracownik w trakcie miesiąca kończy zatrudnienie u jednego pracodawcy i zaczyna pracę w drugim zakładzie. W takim wypadku urlop wypoczynkowy nalicza mu osobno każdy z pracodawców, przy czym zgodnie z art. 155(2a) §3 kodeksu pracy, jeżeli ustanie stosunku pracy u dotychczasowego pracodawcy i nawiązanie takiego stosunku u kolejnego pracodawcy następuje w tym samym miesiącu kalendarzowym, zaokrąglenia do pełnego miesiąca dokonuje dotychczasowy pracodawca. Przykładowo pracownik w dniu 1 października 2019 podjął zatrudnienie w zakładzie X. W tym zakładzie pracował do 14 maja 2020, a od dnia 15 maja 2020 podjął pracę w zakładzie Y. W takim wypadku naliczenia urlopu za maj dokonuje pracodawca X, który nalicza pracownikowi urlop w wymiarze 5/12 z 20, czyli 9 dni, a pracodawca Y, jeśli pracownik dopracuje u niego do końca roku, udzieli mu urlopu w wymiarze 11 dni (łączny wymiar urlopu przy zmianie pracodawcy w trakcie roku nie może przekroczyć 20 dni.

Zapraszamy do zapoznania się z naszą pełną ofertą szkoleniową – osoby zainteresowane kursami online, czy w ogóle poszerzaniem swoich kwalifikacji zawodowych, znajdą u nas szereg interesujących i przydatnych szkoleń, m.in. kurs kadr online, kurs kadr i płac online, szkolenie pracownik administracyjno-biurowy, kurs obsługi płatnika i wiele innych.