Prawo do korzystania z urlopu wypoczynkowego jest jednym z najważniejszych uprawnień pracowniczych, wynikających z generalnej zasady prawa pracownika do wypoczynku. Nie oznacza to jednak, że pracownik z przysługującego mu urlopu wypoczynkowego korzysta w dowolny i dogodny dla siebie sposób. O ile pracownik ma prawo do skorzystania z urlopu wypoczynkowego, tak w pewnych sytuacjach pracodawca może pracownikowi odmówić udzielenia urlopu, a samowolne rozpoczęcie korzystania z urlopu wypoczynkowego przez pracownika w sytuacji, gdy nie uzyskał on na to akceptacji pracodawcy, może skończyć się nawet rozwiązaniem stosunku pracy bez zachowania okresu wypowiedzenia – dyscyplinarnym zwolnieniem z pracy.
Z urlopów wypoczynkowych pracownik korzysta w terminach, uzgodnionych z pracodawcą. W szczególności z urlopów tych pracownik korzysta zgodnie z przyjętym w zakładzie pracy planem urlopów, o ile został on opracowany i wdrożony. Dotyczy to również urlopu zaległego. Pracownik absolutnie nie może rozpocząć korzystania z urlopu wypoczynkowego bez zgody szefa, z drugiej strony natomiast prawo do ograniczania uprawnienia urlopowego pracownika jest uwarunkowane pojawieniem się szczególnej okoliczności, typu szczególne i uzasadnione potrzeby pracodawcy.
Urlop wypoczynkowy po urlopie macierzyńskim
Istnieją jednak sytuacje, w których pracodawca nie może odmówić udzielenia pracownikowi urlopu wypoczynkowego nawet, jeśli po jego stronie pojawiają się uzasadnione okoliczności. Taką sytuacją jest urlop wypoczynkowy po urlopie macierzyńskim. Jeśli pracownica urodzi dziecko, a następnie korzysta z urlopu macierzyńskiego i wnioskuje jednocześnie o udzielenie jej – bezpośrednio po urlopie macierzyńskim – urlopu wypoczynkowego, to pracodawca wnioskowi pracownicy nie może odmówić i musi ten wniosek o udzielenie urlopu wypoczynkowego zaakceptować. Uprawnienie do skorzystania z urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim ma charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, iż wystarczające do rozpoczęcia tego urlopu wypoczynkowego jest złożenie przez matkę stosownego wniosku – pracodawca musi z mocy przepisów wyrazić zgodę na ten urlop wypoczynkowy. Jedynym warunkiem jest tutaj wnioskowanie o udzielenie urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, bez żadnej przerwy pomiędzy nimi.
Powyższa zasada (konieczność wyrażenia zgody na urlop wypoczynkowy bezpośrednio po macierzyńskim) ma zastosowanie nawet w przypadku, gdy termin tego urlopu wypoczynkowego koliduje z planem urlopów w zakładzie pracy. Jest to bez znaczenia, pierwszeństwo mają bowiem daty urlopu, określone we wniosku, a nie w planie urlopowym. Jest to swego rodzaju umożliwienie matce dziecka kontynuowania opieki nad nim w sytuacji, gdy należny jej urlop macierzyński dobiega końca i nie zamierza ona korzystać z urlopu rodzicielskiego.
Inaczej sytuacja wygląda jednak, gdy pracownica po urlopie macierzyńskim wróci do pracy, a następnie będzie wnioskować o udzielenie jej urlopu wypoczynkowego. W takiej sytuacji ten urlop wypoczynkowy nie będzie przypadać bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, a więc pracodawca, jeśli po jego stronie pojawiają się stosowne okoliczności uzasadniające, może odmówić skorzystania z urlopu wypoczynkowego. Wystarczające będzie, ażeby pracownica po urlopie macierzyńskim wróciła do pracy choć na jeden dzień, a traci to swoje uprawnienie do domagania się udzielenia jej urlopu wypoczynkowego po urlopie macierzyńskim bez ryzyka odmowy ze strony pracodawcy.
Pracodawca musi również zaakceptować wniosek o udzielenie urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie tacierzyńskim czy rodzicielskim, a także po urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego. Zasada ta nie dotyczy jednak urlopu wychowawczego.
Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą szkoleniową:
