Jak ustalić wymiar czasu pracy dla nowo zatrudnionego pracownika?

Jak ustalić wymiar czasu pracy dla nowo zatrudnionego pracownika? To zależy. Nie zawsze bowiem nawiązanie stosunku pracy ma miejsce z pierwszym dniem miesiąca. Zdarzają się sytuacje, w których do zawarcia umowy o pracę (czy nawiązania stosunku pracy na innej podstawie) dochodzi w trakcie miesiąca.

Niektórzy pracodawcy mają wówczas problem, jak ustalić wymiar czasu pracy dla nowo zatrudnionego pracownika? Wymiary czasu pracy zmieniają się, gdyż inaczej w każdym roku kalendarzowym układają się dni robocze, weekendy, święta itp.

Jak ustalić wymiar czasu pracy? Co to jest wymiar czasu pracy?

A co to w ogóle jest wymiar czasu pracy? Aby odpowiedzieć na pytanie, jak ustalić wymiar czasu pracy, należy w ogóle wiedzieć co to jest ten wymiar czasu pracy. Pojęcie to jest niezwykle istotne – jednym z obowiązków pracodawcy jest nie tylko odpowiednie planowanie czasu pracy, ale również jego późniejsze rozliczenie, z uwzględnieniem nadgodzin, pracy w porze nocnej, dni wolnych, dni usprawiedliwionej i nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy itp.

Wymiar czasu pracy to – mówiąc ogólnie – liczba godzin pracy pracownika, jaką pracodawca planuje pracownikowi do przepracowania w przyjętym dla tego pracownika okresie rozliczeniowym. Wymiar czasu pracy jest w okresie rozliczeniowym taki sam dla wszystkich pracowników, zatrudnionych w takim samym wymiarze czasu pracy – bez względu na to, w jakie dni pracują, czy pracują po 8 godzin na dobę, czy więcej (np. po 12 godzin w równoważnym systemie czasu pracy).

Żeby takiemu pracownikowi odpowiednio rozliczyć czas pracy po zakończeniu okresu rozliczeniowego, niezbędne jest m.in. właśnie odpowiednie ustalenie wymiaru czasu pracy w tym okresie rozliczeniowym. W tym artykule omówimy wymiar czasu pracy, powiemy również, jak ustalić wymiar czasu pracy dla nowo zatrudnionego pracownika.

Jak ustalić wymiar czasu pracy?

Wymiar czasu pracy, obowiązujący pracownika w danym okresie rozliczeniowym ustala się w oparciu o przepis art. 130 kodeksu pracy. Stosownie do powołanego przepisu, aby ustalić wymiar czasu pracy pracownika (na pełnym etacie), należy pomnożyć 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie dodać do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku.

Należy pamiętać, iż każde święto, będące dniem ustawowo wolnym od pracy i przypadające na dzień inny niż niedziela obniża wymiar czasu pracy. Jeśli takie święto przypada na sobotę czy inny dzień, który dla pracownika jest dniem wolnym z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, to za takie sobotnie święto należy się pracownikowi dzień wolny, który pracodawca oddaje do końca okresu rozliczeniowego.

Wymiar czasu pracy ulega również obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, np. z powodu choroby. Policzmy dla przykładu wymiar czasu pracy, obowiązujący pracownika w styczniu 2020 roku:

W styczniu 2020 roku są 4 pełne tygodnie, a więc 4*40= 160 godzin. Do tego dodajemy iloczyn liczby 8 i tzw. dni wystających, przypadających na dni robocze. Dni wystające w styczniu 2020 roku to 29, 30 i 31 stycznia. A więc dodajemy 38*=24 i w ten sposób mamy 184 godzin. Teraz tę liczbę należy pomniejszyć o iloczyn liczby 8 i dni wolnych od pracy, przypadających na normalne dni robocze.

W styczniu mamy 2 takie święta – Nowy rok, wypadający 1 stycznia i Święto Trzech Króli, przypadające na 6 stycznia. Odejmujemy więc 184 – 2*8 = 168 godzin. Tyle jest godzin do przepracowania w styczniu na pełnym etacie. Oczywiście dla niepełnego etatu będzie to proporcjonalnie mniej, a więc wymiar czasu pracy dla pracownika, zatrudnionego na pół etatu wyniesie w styczniu 2020 roku połowę z 168, czyli 84 godziny itd.

Tak samo oblicza się wymiar czasu pracy (liczbę godzin do przepracowania) dla całego okresu rozliczeniowego – mnoży się 40 przez liczbę pełnych tygodni w okresie rozliczeniowym, dodaje do tego 8 godzin za każdy roboczy dzień wystający i odejmuje od tego 8 godzin za każde święto ustawowo wolne od pracy, przypadające na dzień inny niż niedziela. Oczywiście należy również odjąć godziny usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Tak to wygląda w przypadku, w którym pracownik pozostaje w zatrudnieniu od 1 do ostatniego dnia miesiąca. Nieco inaczej będzie, jeśli zostaje on zatrudniony nie 1, ale np. 10 dnia miesiąca czy też odchodzi z zakładu pracy w trakcie miesiąca. Dla takiego pracownika jego wymiar czasu pracy ustala się niezależnie od pozostałych pracowników. Dla niego liczbę godzin do przepracowania ustala się analogicznie, z tym, że liczy pełne tygodnie nie od początku miesiąca, a od dnia zatrudnienia.

Załóżmy, że pracownik został zatrudniony w dniu 12 marca 2020 roku. Od 12 marca do 31 marca mamy dokładnie 3 pełne tygodnie, a więc liczba godzin do przepracowania wyniesie 3*40=120 godzin. Dla pracownika, zatrudnionego np. w dniu 7 stycznia 2020 wymiar czasu pracy wyniesie:

3 pełne tygodnie po 40 godzin = 120 godzin

4 dni wystające poza pełne tygodnie * 8 godzin każdy = 32 godziny

0 dni wolnych od pracy z tytułu świąt – te styczniowe święta przypadają na okres przed zatrudnieniem pracownika, a więc nie mają wpływu na jego wymiar czasu pracy. Stąd też ten pracownik w styczniu 2020 roku ma do przepracowania 152 godziny.

Na zakończenie – należy pamiętać, że wymiar czasu pracy ustala się dla okresu rozliczeniowego, a nie dla poszczególnych miesięcy (chyba, że okres rozliczeniowy jest właśnie miesięczny). Należy również pamiętać, że ten wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym obniża się o każde święto, wypadające w sobotę albo innym dniu wolnym od pracy z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy (w 2020 roku są 2 takie święta, przypadające na sobotę – 15 sierpnia 2020 i 26 grudnia 2020).

Jak widzisz, odpowiedź na pytanie: jak ustalić wymiar czasu pracy nie jest skomplikowana.

Interesuje Cię ta tematyka? Potrzebujesz więcej informacji na ten temat? Być może zainteresuje Cię któreś z naszych szkoleń kadrowo – płacowych. Szkolenia w wersji do czytania: kurs kadr online z zaświadczeniem MEN oraz kurs płac online z zaświadczeniem MEN, a może połączone wideoszkolenie kurs kadry i płace online z zaświadczeniem MEN. Zapraszamy do zapoznania się z pełnym programem szkoleń, jak i naszą pełną ofertą szkoleniową.